ORIENT EXPRESS: Ο ΧΡΥΣΟΣ ΑΙΩΝΑΣ ΤΟΥ ΤΡΑΙΝΟΥ
1814: Ο George Stephenson (1781-1848) ένας Άγγλος μηχανικός και εφευρέτης κατασκευάζει την πρώτη ατμάμαξα, η οποία μπορούσε να σύρει εκτός από το δικό της βάρος και συρμό.
![]() |
The Rocket |
1829: Ο Στέφενσον τελειοποιεί την ατμάμαξα την οποία ονομάζει Rοcket και καταρρίπτει το ρεκόρ ταχύτητας με 32 Km/h.
1830: Εγκαινιάζεται η γραμμή Λίβερπουλ-Μάντσεστερ όπου εφαρμόζεται η τεχνική του.
1830: Εγκαινιάζεται η γραμμή Λίβερπουλ-Μάντσεστερ όπου εφαρμόζεται η τεχνική του.
ΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΤΟΥ ORIENT EXPRESS
Είχαν περάσει 40 χρόνια περίπου από τότε και σχεδόν σ' όλη την Ευρώπη λειτουργούσαν κρατικές σιδηροδρομικές γραμμές. Τα μεγάλα ευρωπαϊκά σιδηροδρομικά δίκτυα δέχονται πιεστικά αιτήματα των χρηστών τους, προκειμένου να τους παρέχονται ενιαίες σιδηροδρομικές υπηρεσίες με διεθνή κριτήρια. Αυτό στη αρχή πραγματοποιείται με μετεπιβιβάσεις στα σύνορα κάθε χώρας, με αποτέλεσμα η διάρκεια των διεθνών ταξιδιών να είναι πολύ μεγάλη και η συσσωρευμένη κούραση των επιβατών απίστευτη και το κόστος εξαιρετικά βαρύ.
1868: Αυτή την χρονική στιγμή εμφανίζεται ένας νεαρός Βέλγος Georges Nagelmackers. Γεννημένος στη Λιέγη στις 24/06/1845 (πέθανε στο Villepreux της Γαλλίας στις 08/10/1905) από μια οικογένεια των τραπεζιτών με συμφέροντα στους σιδηροδρόμους και στενούς δεσμούς με το βασιλιά Λεοπόλδο Β’ του Βελγίου, ο Nagelmackers εκπαιδεύτηκε ως πολιτικός μηχανικός.
Σαν νέος ερωτεύεται τη ξαδέλφη του και επειδή δεν βρίσκει ανταπόκριση στα συναισθήματά του, η οικογένεια του, τον παροτρύνει να ταξιδέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής προκειμένου να ξεφύγει, αλλά και να επεκτείνει περαιτέρω τις επαγγελματικές σπουδές του.
Εκεί με την τεχνική κατάρτιση του (που προερχόταν από τον τίτλο του Μηχανικού Μεταλλείων), μελετά το σύστημα που είχε δημιουργήσει η αμερικανική εταιρία "Pullman Express", η οποία διεξήγαγε σιδηροδρομικές μεταφορές μεταξύ των ανατολικών ακτών προς τις δυτικές των Ηνωμένων Πολιτειών. Από την έρευνα που διεξήγαγε "ανακαλύπτει" ότι η εταιρία μετακινεί τους επιβάτες της από τις ΗΠΑ προς τον γειτονικό Καναδά, χωρίς μετεπιβίβαση στα σύνορα, με αμαξοστοιχίες αποτελούμενες από κλινάμαξες και κομψές τραπεζαρίες. Στο Νέο Κόσμο (Ηνωμένες Πολιτείες) παραμένει συνολικά 10 μήνες και επιστρέφοντας στην Ευρώπη, έχει πειστεί ότι υπάρχει πρόσφορη αγορά για υπηρεσίες τύπου Pullman και στη γηραιά Ήπειρο.
Εκεί με την τεχνική κατάρτιση του (που προερχόταν από τον τίτλο του Μηχανικού Μεταλλείων), μελετά το σύστημα που είχε δημιουργήσει η αμερικανική εταιρία "Pullman Express", η οποία διεξήγαγε σιδηροδρομικές μεταφορές μεταξύ των ανατολικών ακτών προς τις δυτικές των Ηνωμένων Πολιτειών. Από την έρευνα που διεξήγαγε "ανακαλύπτει" ότι η εταιρία μετακινεί τους επιβάτες της από τις ΗΠΑ προς τον γειτονικό Καναδά, χωρίς μετεπιβίβαση στα σύνορα, με αμαξοστοιχίες αποτελούμενες από κλινάμαξες και κομψές τραπεζαρίες. Στο Νέο Κόσμο (Ηνωμένες Πολιτείες) παραμένει συνολικά 10 μήνες και επιστρέφοντας στην Ευρώπη, έχει πειστεί ότι υπάρχει πρόσφορη αγορά για υπηρεσίες τύπου Pullman και στη γηραιά Ήπειρο.
1872: Αντιγράφοντας την αμερικανική ιδέα του George Pullman και στη προσπάθεια του να την εφαρμόσει βελτιωμένη στη γηραιά ήπειρο, τον Οκτώβριο του 1872, ιδρύει στις Βρυξέλλες την πρώτη κοινοπραξία με την ονομασία Compagnie Internationale des Wagons-Lits (CIWL), μια εταιρία για την εκμετάλλευση κλιναμαξών των σιδηρόδρομων της Ευρώπης. Ωστόσο, το ξέσπασμα του γάλλο-πρωσικού πολέμου, καθυστερεί την ανάθεση μιας σύμβασης παραχώρησης, από τη βελγική κυβέρνηση και τη δημιουργία της πρώτης υπηρεσίας μεταφοράς κλιναμαξών.
ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΤΑΞΙΔΙ
1882: Την Τρίτη 10 Οκτωβρίου 1882 λίγο μετά τις 18:30 το πρώτο "Express d' Orient" αναχωρεί από το σταθμό του Παρισιού Gare de l’ Εst με προορισμό τη Βιέννη. Εκεί φθάνει την επόμενη μέρα στις 23:20. Το ταξίδι της επιστροφής από την Βιέννη ξεκίνησε την Παρασκευή 13 Οκτώβρη 1882, στις 16:40 -όπως είχε προγραμματιστεί– και έφθασε στο Gare de Strasbourg, στις 20:00 του Σαββάτου 14 Οκτωβρίου 1882.
Η πρώτη αμαξοστοιχία "Express d' Orient" συνολικού βάρους 101 τόνοι, είχε την ακόλουθη σύνθεση:
Η πρώτη αμαξοστοιχία "Express d' Orient" συνολικού βάρους 101 τόνοι, είχε την ακόλουθη σύνθεση:
● Σκευοφόρος
● Κλινάμαξα 16 κλινών (με φορεία)
● Κλινάμαξα 14 κλινών (3 αξόνων)● Όχημα Restaurant
● Κλινάμαξα 14 κλινών (3 αξόνων)
● Κλινάμαξα 14 κλινών (3 αξόνων)
● Σκευοφόρος
Ενώ το μενού, περιελάμβανε:
● Στρείδια
● Σούπα με ιταλικά ζυμαρικά● Καλκάνι με πράσινη σάλτσα
● Α la chasseur κοτόπουλου
● Φιλέτο μοσχάρι με πατάτες château
● Κυνήγι chaud-froid
● Μαρούλι
● Πουτίγκα σοκολάτας
● Μπουφέ με επιδόρπια
1883: Ο δαιμόνιος Georges Nagelmackers, προκειμένου να δώσει μια νέα ώθηση στο μεταφορικό έργο της Εταιρίας του (διαφήμιση της εποχής) στις 4 Οκτωβρίου 1883 δρομολογεί μια αμαξοστοιχία από το Παρίσι μέχρι τη μακρινή Ρουμανία και προσκαλεί 40 επιφανείς επιβάτες, όπως το βασιλιά της Ρουμανίας Κάρολο, το Σουλτάνο Abdul Hamid II (τότε κυβερνήτης της Τουρκίας), και τον δημοσιογράφο Henri Stefan Opper de Blowitz, ανταποκριτή των λονδρέζικων "Times", ο οποίος θα διάνθιζε τις ανταποκρίσεις του με συνεντεύξεις των μεγάλων προσωπικοτήτων.
Αυτή θα είναι η πρώτη διηπειρωτική διαδρομή που πραγματοποιεί το "Express d' Orient" με αρχικό σταθμό τον Gare de l'Est του Παρισιού και προορισμό το Giurgiu της Ρουμανίας. Η διαδρομή που ακολουθείται είναι μέσω Μονάχου και Βιέννης. Από το Giurgiu οι επιβάτες μεταφέρονται με πλοιάρια, σε όλο το μήκος του Δούναβη στο Ruse της Βουλγαρίας. Από εκεί παίρνουν άλλο τραίνο για τη Βάρνα, και ολοκληρώνουν το ταξίδι τους στην Κωνσταντινούπολη (έτσι ονομαζόταν ακόμα τότε) με πλοίο.
Ο Γάλλος συγγραφέας και ποιητής Edmond Rostand, που συμμετείχε στο παρθενικό αυτό διηπειρωτικό ταξίδι, έγραψε αυτές τις ενθουσιώδεις γραμμές: "Τις τελευταίες δεκατρείς ημέρες, ταξίδεψα μέχρι την Κωνσταντινούπολη, επιμορφούμενος και ψυχαγωγούμενος, επέστρεψα όχι κουρασμένος και έτοιμος να φύγω πάλι αύριο, αν μου ζητηθεί, με το ίδιο βαγόνι για τη Μαδρίτη ή την Αγία Πετρούπολη. Και σημειώστε ότι είχαμε στη Ρουμανία (την Γαλλία της Ανατολής) μία στάθμευση είκοσι τεσσάρων ωρών και παρακολουθήσαμε τα εγκαίνια ενός θερινού ανακτόρου στα Καρπάθια Όρη, πήραμε το τσάι με το βασιλιά και τη βασίλισσα και είχαμε ένα πολυτελές συμπόσιο στο Πινιόν (Pignon) του Βουκουρεστίου"
Ο Γάλλος συγγραφέας και ποιητής Edmond Rostand, που συμμετείχε στο παρθενικό αυτό διηπειρωτικό ταξίδι, έγραψε αυτές τις ενθουσιώδεις γραμμές: "Τις τελευταίες δεκατρείς ημέρες, ταξίδεψα μέχρι την Κωνσταντινούπολη, επιμορφούμενος και ψυχαγωγούμενος, επέστρεψα όχι κουρασμένος και έτοιμος να φύγω πάλι αύριο, αν μου ζητηθεί, με το ίδιο βαγόνι για τη Μαδρίτη ή την Αγία Πετρούπολη. Και σημειώστε ότι είχαμε στη Ρουμανία (την Γαλλία της Ανατολής) μία στάθμευση είκοσι τεσσάρων ωρών και παρακολουθήσαμε τα εγκαίνια ενός θερινού ανακτόρου στα Καρπάθια Όρη, πήραμε το τσάι με το βασιλιά και τη βασίλισσα και είχαμε ένα πολυτελές συμπόσιο στο Πινιόν (Pignon) του Βουκουρεστίου"
1891: Το τραίνο μετονομάζεται επίσημα Όριεντ ή Οριάν Εξπρές (Οrient Express δηλ. Το Εξπρές της Ανατολής). Η εταιρία (CIWL) οργανώνει διεθνείς συναντήσεις για να εξασφαλίσει τη διέλευση και τα δρομολόγια των αμαξοστοιχιών των και συνάπτει συμμαχίες (όπως με την Grands Express Européens) για να κυκλοφορεί στις δικές τους διαδρομές. Οι συρμοί της εταιρείας διασχίζουν πλέον ολόκληρη την Ευρώπη καθώς Λισαβόνα, Βενετία, Λονδίνο και Βερολίνο είναι εντός του κανονικού εύρους των Ευρωπαϊκών σιδηροδρομικών γραμμών, αλλά επεκτείνονται και σε άλλες ηπείρους και μέρη τόσο μακρινά όσο το Βλαδιβοστόκ ή η Βαγδάτη, που επιτυγχάνεται μέσω του Trans-Siberian (Ρώσικο δίκτυο) και του Taurus Express (Τουρκικό δίκτυο μεταξύ Κωνσταντινούπολης και Βαγδάτης).
Η ΑΜΑΞΟΣΤΟΙΧΙΑ: Η σύνθεση της αμαξοστοιχίας αποτελούνταν από αρκετές κλινάμαξες, ένα ή δυο τραπεζαρίες-εστιατόρια, ένα πιάνο-μπαρ, που συνήθως τοποθετούνταν στο μέσον της σύνθεσης, κάνοντας το Orient Express ένα τραίνο μεγάλης πολυτελείας.
Η ΑΜΑΞΟΣΤΟΙΧΙΑ: Η σύνθεση της αμαξοστοιχίας αποτελούνταν από αρκετές κλινάμαξες, ένα ή δυο τραπεζαρίες-εστιατόρια, ένα πιάνο-μπαρ, που συνήθως τοποθετούνταν στο μέσον της σύνθεσης, κάνοντας το Orient Express ένα τραίνο μεγάλης πολυτελείας.
Οι Γάλλοι σεφ, τα φρέσκα προϊόντα, τα υπέροχα κρασιά και παλαιωμένα οινοπνευματώδη ποτά, εξασφαλίζαν ένα εξαιρετικό ταξίδι.
Το προσωπικό ήταν υψηλής ποιότητας και ιδιαίτερη προσοχή έχει δοθεί στην κατασκευή των οχημάτων. Από εργαστήρια στην Αγγλία, Γαλλία, Βέλγιο, Πολωνία και Αυστρία είχαν συγκεντρωθεί τα πολύτιμα υλικά, που απαιτούνταν για αυτές τις θρυλικές άμαξες. Η διακόσμηση των εσωτερικών χώρων ανατέθηκε σε διάσημους σχεδιαστές, οι οποίοι χρησιμοποίησαν την φαντασία τους για να ενσαρκώσει το ταξιδιωτικό σύμβολο της Art Deco. Με έμπνευση από την "Côte d' Azur" (Γαλλική Ριβιέρα) είχαν επενδυθεί τα εσωτερικά του τοιχώματα με μπλε υαλοπίνακες από Lalique, δεμένοι με σημύδα από τη Φινλανδία από τον René Prou και φωτίζονταν με γυαλισμένο χάλκινο φωτισμό.
Χωρίς δισταγμό ο χαρακτηρισμός "Το πιο όμορφο τραίνο στον κόσμο" του πήγαινε γάντι!!!
Το προσωπικό ήταν υψηλής ποιότητας και ιδιαίτερη προσοχή έχει δοθεί στην κατασκευή των οχημάτων. Από εργαστήρια στην Αγγλία, Γαλλία, Βέλγιο, Πολωνία και Αυστρία είχαν συγκεντρωθεί τα πολύτιμα υλικά, που απαιτούνταν για αυτές τις θρυλικές άμαξες. Η διακόσμηση των εσωτερικών χώρων ανατέθηκε σε διάσημους σχεδιαστές, οι οποίοι χρησιμοποίησαν την φαντασία τους για να ενσαρκώσει το ταξιδιωτικό σύμβολο της Art Deco. Με έμπνευση από την "Côte d' Azur" (Γαλλική Ριβιέρα) είχαν επενδυθεί τα εσωτερικά του τοιχώματα με μπλε υαλοπίνακες από Lalique, δεμένοι με σημύδα από τη Φινλανδία από τον René Prou και φωτίζονταν με γυαλισμένο χάλκινο φωτισμό.
Χωρίς δισταγμό ο χαρακτηρισμός "Το πιο όμορφο τραίνο στον κόσμο" του πήγαινε γάντι!!!
Ο ΘΡΥΛΟΣ ORIENT EXPRESS
![]() |
Gare de l'Est |
![]() |
Sirkezi Station |
1891: Το Orient Express πέφτει θύμα της ίδιας του, της φήμης, όταν έγινε "τραινοπειρατεία" και οι επιβάτες του, κρατήθηκαν όμηροι.
1900: Το τραίνο-θρύλος βαφτίστηκε ως: "Το τραίνο των βασιλέων, που είναι και ο βασιλιάς των τραίνων"
1914: Με την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι υπηρεσίες του Orient Express αναστέλλονται.
1914: Με την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι υπηρεσίες του Orient Express αναστέλλονται.
1918: Με το τέλος των εχθροπραξιών, επαναλαμβάνονται τα δρομολόγια του.
1919: Το άνοιγμα της σήραγγας Simplon (μεταξύ Ελβετίας και Ιταλίας) επιτρέπει τη πραγματοποίηση μιας νότιας διαδρομής μέσω Μιλάνου, Βενετίας με κατάληξη την Τεργέστη. Αυτό το δρομολόγιο έγινε γνωστό ως "Simplon Orient Express", και πραγματοποιείται παράλληλα με τα δρομολόγια στη παλαιά διαδρομή.
1920: Το "Orient-Express Style" έφτασε στο απόγειό του τη δεκαετία του 1920 και έγινε το πιο πολυτελές μέσο μεταφοράς στη Μέση Ανατολή για διπλωμάτες, καλλιτέχνες, συγγραφείς και πλούσιων τουριστών.
1921: Νέα δρομολόγια προστίθενται στα παλιότερα και το ταξίδι με το Orient Express από το Παρίσι στην Κωνσταντινούπολη διαρκεί πλέον 56 ώρες.
1930: Την επόμενη δεκαετία, εκτελούνται τρεις παράλληλες υπηρεσίες του Orient Express:
● Το "Orient Express"
● Το "Simplon Orient Express" και
● Το "Arlberg Orient Express", που κυκλοφορεί με κλινάμαξες αναχωρώντας από το Παρίσι και μέσω Ζυρίχης και Innsbruck, φτάνει στη Βουδαπέστη. Από εκεί ακολουθεί την διαδρομή προς το Βουκουρέστι, καταλήγοντας στην Αθήνα.
● Το "Simplon Orient Express" και
● Το "Arlberg Orient Express", που κυκλοφορεί με κλινάμαξες αναχωρώντας από το Παρίσι και μέσω Ζυρίχης και Innsbruck, φτάνει στη Βουδαπέστη. Από εκεί ακολουθεί την διαδρομή προς το Βουκουρέστι, καταλήγοντας στην Αθήνα.
Κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου, το "Orient Express" αποκτάει την φήμη του για την άνεση που μεταφέρονται οι επιβάτες του, καθώς και για την παροχή των πολυτελών υπηρεσιών του.
1931: Το τραίνο τον Σεπτέμβριο πέφτει σε ενέδρα από Ούγγρους εθνικιστές, βάζοντας δυναμίτη επί των γραμμών που είχε σαν αποτέλεσμα πολλούς τραυματισμούς των επιβαινόντων.
Η ηθοποιός Josephine Baker που έτυχε να ταξιδεύει με την συγκεκριμένη αμαξοστοιχία, συμμετείχε στη φροντίδα των τραυματιών.
Η ηθοποιός Josephine Baker που έτυχε να ταξιδεύει με την συγκεκριμένη αμαξοστοιχία, συμμετείχε στη φροντίδα των τραυματιών.
1939: Ξεκινώντας η τραγωδία του Β’ Παγκοσμίου Πόλεμου, τα δρομολόγια του Orient-Express διακόπτονται και πάλι. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, η γερμανική εταιρία "Mitropa" προσπάθησε να πραγματοποιήσει κάποιες διαδρομές του τραίνου μέσα από τα Βαλκάνια, αλλά οι Γιουγκοσλάβοι παρτιζάνοι σαμποτάρουν συχνά το κομμάτι, αναγκάζοντας να σταματήσει αυτή η υπηρεσία.
1945: Με το τέλος του πόλεμου, φάνηκε το μεγάλο χτύπημα που είχαν υποστεί οι σιδηροδρομικές μεταφορές, από τις τεράστιες καταστροφές των υποδομών όλων, σχεδόν, των δικτύων της Ευρώπης.
Φυσικά οι συνέπειες δεν ήταν δυνατόν να μην "χτυπήσουν" και το θρυλικό τραίνο, καθώς είχε υποστεί πολλές ζημίες το τροχαίο του υλικό του και οι περισσότερες άμαξες του "Orient Express" είχαν καταστραφεί.
Οι νέες πολιτικές και οικονομικές συνθήκες που διαμορφώθηκαν στην Ευρώπη, μετά το τέλος του "μεγάλου πολέμου" επηρέασαν αρνητικά τα ταξίδια του, όπως:
● Το "ανατολικό μπλοκ" έφερνε προσκόμματα, παρεμποδίζοντας την διέλευση του
● Οι πλούσιοι πλέον προτιμούσαν για τις μετακινήσεις τους, το αεροπλάνο.
● Οι "Σύμμαχοι" προκειμένου να αποφύγουν την διαδρομή των αμαξοστοιχιών του Orient Express, μέσα από τα γερμανικά εδάφη, χρησιμοποιούν μόνο τη νότια διαδρομή, μέσω της σήραγγας Simplon.
● Οι μετοχές της εταιρείας στην οποία ανήκαν τα Orient Express, έχασαν μεγάλο μέρος της αξίας τους και τα δρομολόγια περιορίστηκαν μόνο μέχρι την Τεργέστη και αργότερα μέχρι τη Γιουγκοσλαβία και τη Βουλγαρία.
Οι νέες πολιτικές και οικονομικές συνθήκες που διαμορφώθηκαν στην Ευρώπη, μετά το τέλος του "μεγάλου πολέμου" επηρέασαν αρνητικά τα ταξίδια του, όπως:
● Το "ανατολικό μπλοκ" έφερνε προσκόμματα, παρεμποδίζοντας την διέλευση του
● Οι πλούσιοι πλέον προτιμούσαν για τις μετακινήσεις τους, το αεροπλάνο.
● Οι "Σύμμαχοι" προκειμένου να αποφύγουν την διαδρομή των αμαξοστοιχιών του Orient Express, μέσα από τα γερμανικά εδάφη, χρησιμοποιούν μόνο τη νότια διαδρομή, μέσω της σήραγγας Simplon.
● Οι μετοχές της εταιρείας στην οποία ανήκαν τα Orient Express, έχασαν μεγάλο μέρος της αξίας τους και τα δρομολόγια περιορίστηκαν μόνο μέχρι την Τεργέστη και αργότερα μέχρι τη Γιουγκοσλαβία και τη Βουλγαρία.
●Το κλείσιμο των συνόρων μεταξύ Γιουγκοσλαβίας-Ελλάδας (λόγω του εμφυλίου) εμπόδισε την εταιρία να προσφέρει εκ νέου τις υπηρεσίες της, με προορισμό την Αθήνα. Τα σύνορα άνοιξαν πάλι το 1951, αλλά το νέο κλείσιμο των συνόρων Βουλγαρίας-Τουρκίας το 1951–1952 δεν επέτρεψε στο τραίνο να έχει σαν προορισμό του, την Κωνσταντινούπολη.
Κατόπιν των παραπάνω ο θρύλος και το πρώην μεγαλείο του τραίνου, ουδέποτε αποκαταστάθηκαν και δεν μπόρεσε ποτέ να ανακτήσει το prestige της δεκαετίας του '20.
1950: Ο Αμερικανός φωτογράφος Jack Birns ταξίδεψε με το Simplon-Orient Express, από το Λονδίνο στην Κωνσταντινούπολη για λογαριασμό του περιοδικού LIFE.
Το ταξίδι του ξεκίνησε από το σταθμό Victoria Station του Λονδίνου, τον οποίο ονόμασε ως "Η Πύλη προς την Ήπειρο". Ταξιδεύοντας από το Λονδίνο με το Golden Arrow (ένα εξίσου διάσημο τραίνο της εποχής που στη σύνθεση του είχε μόνο πολυτελή οχήματα 1ης θέσης, κατασκευασμένα από British Pullman Car Company) έφτασε στο Dover όπου έπρεπε να αποβιβαστούν, προκειμένου να διαβούν την Μάγχη με καράβι και να φτάσουν στο Calais. Και ο Jack Birns έγραψε: "Το πραγματικό ταξίδι άρχισε με την άφιξη μας στην άλλη πλευρά της Μάγχης"
Ο Jack Birns απαθανάτισε το ταξίδι αυτό με πλέον των 2.000 φωτογραφιών, αλλά το "LIFE magazine" δημοσίευσε ένα άρθρο με 30 φωτογραφίες μόνο. Αυτή η σειρά φωτογραφιών δίνει μια μοναδική θέα του θρυλικού τραίνου κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
![]() |
Το τεύχος του LIFE που
δημοσιεύτηκαν οι φωτογραφίες
του Jack Birns
|
Ο Jack Birns απαθανάτισε το ταξίδι αυτό με πλέον των 2.000 φωτογραφιών, αλλά το "LIFE magazine" δημοσίευσε ένα άρθρο με 30 φωτογραφίες μόνο. Αυτή η σειρά φωτογραφιών δίνει μια μοναδική θέα του θρυλικού τραίνου κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
1962: Το Orient Express και το Arlberg Orient Express έχουν σταματήσει πλέον τη κυκλοφορία τους, αφήνοντας μόνο το Simplon-Orient Express να συντηρεί το θρύλο του τραίνου. Επίσης την ίδια περίοδο η εταιρία εγκαινιάζει μια νέα υπηρεσία που την ονομάζεται Direct Orient Express, και μεταφέρει καθημερινά αυτοκίνητα από το Παρίσι στο Βελιγράδι, και δύο φορές την εβδομάδα το δρομολόγιο της προεκτείνεται μέχρι την Κωνσταντινούπολη και την Αθήνα.
Η ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΤΡΑΙΝΟΥ
1977: Το κύρος της εταιρίας χτυπιέται καίρια άλλη μια φορά, όταν το Orient Express σταμάτησε να έχει προορισμό την Κωνσταντινούπολη. Η εταιρία συνέχισε τη λειτουργία της μέχρι το Μάιο του 1977 και λίγους μήνες αργότερα, μπαίνει σε διαδικασία δημοπρασίας προκειμένου να πωληθεί.
Ο άνθρωπος που ανέλαβε να "σώσει" το θρυλικό Orient Express, άκουγε στο όνομα James B. Sherwood. Τον Οκτώβριο του 1977, ο James Sherwood, πρόεδρος της εταιρείας "Sea Containers Group", αποκτά σε δημοπρασία του Sotheby’s στο Μόντε Κάρλο, δύο παλιά βαγόνια-κουκέτες του τραίνου. Μετά από αυτό ξεκίνησε μεθοδικά την συλλογή και άλλων εγκαταλελειμμένων βαγονιών από όλο τον κόσμο. Ιδιωτικές συλλογές, μουσεία και εταιρείες, πούλησαν τα βαγόνια που είχαν στην κατοχή τους έναντι μεγάλων ποσών. Τα υπέροχα βαγόνια-καμπίνες που κατασκευάστηκαν τις δεκαετίες του ’20 και του ’30 και παρέμειναν αναλλοίωτα στο χρόνο, υπέστησαν μια σειρά ανακατασκευών και συντηρήσεων για να είναι έτοιμα να προσφέρουν το μεγαλείο του τραίνου ξανά. Κατά την διαδικασία ανακατασκευής ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στη διατήρηση του εσωτερικού διακόσμου και της εξαιρετικής δουλειάς των τεχνιτών του προηγούμενου αιώνα.
Ο άνθρωπος που ανέλαβε να "σώσει" το θρυλικό Orient Express, άκουγε στο όνομα James B. Sherwood. Τον Οκτώβριο του 1977, ο James Sherwood, πρόεδρος της εταιρείας "Sea Containers Group", αποκτά σε δημοπρασία του Sotheby’s στο Μόντε Κάρλο, δύο παλιά βαγόνια-κουκέτες του τραίνου. Μετά από αυτό ξεκίνησε μεθοδικά την συλλογή και άλλων εγκαταλελειμμένων βαγονιών από όλο τον κόσμο. Ιδιωτικές συλλογές, μουσεία και εταιρείες, πούλησαν τα βαγόνια που είχαν στην κατοχή τους έναντι μεγάλων ποσών. Τα υπέροχα βαγόνια-καμπίνες που κατασκευάστηκαν τις δεκαετίες του ’20 και του ’30 και παρέμειναν αναλλοίωτα στο χρόνο, υπέστησαν μια σειρά ανακατασκευών και συντηρήσεων για να είναι έτοιμα να προσφέρουν το μεγαλείο του τραίνου ξανά. Κατά την διαδικασία ανακατασκευής ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στη διατήρηση του εσωτερικού διακόσμου και της εξαιρετικής δουλειάς των τεχνιτών του προηγούμενου αιώνα.
1982: Πέντε χρόνια αργότερα στις 25 Μαΐου (και αφού είχαν δαπανηθεί σχεδόν 16 εκατομμύρια $) το ανακαινισμένο Orient Express, έκανε το παρθενικό του ταξίδι από το Παρίσι στη Βενετία. Ο James Sherwood, βλέπει το όνειρό του να πραγματοποιείται, καθώς το αυθεντικό "Venice-Simplon-Orient Express", ξανακύλησε πάνω στις σιδηροδρομικές ράγες, καλύπτοντας τελικά την διαδρομή από το Λονδίνο ως την Βενετία. Πολιτικοί, καλλιτέχνες, αστέρια της show biz, αριστοκράτες, Βρετανοί λόρδοι, επιχειρηματίες αλλά και χιλιάδες εύποροι τουρίστες, ταξιδεύουν με τα μοναδικά βαγόνια του Orient Express, ζώντας το μύθο του πιο διάσημου τραίνου στην ιστορία της ανθρωπότητας.
2007: Και φτάνουμε την Παρασκευή 8 Ιουνίου 2007. Ο άμεσος διάδοχος του πραγματικού Orient Express πραγματοποιεί το τελευταίο του κανονικό ταξίδι από το Παρίσι μέχρι την Βιέννη, πέφτοντας "θύμα" και αυτός των νέων τεχνολογιών που εφαρμόζονται στα δίκτυα της Ευρώπης με την έναρξη της σιδηροδρομικής γραμμής υψηλής ταχύτητας LGV Est Παρίσι-Στρασβούργο.
2009: Στις 14 Δεκεμβρίου 2009, το Orient Express έπαψε να συμπεριλαμβάνεται στις γκουΐντες των Ευρωπαϊκών δρομολογίων, αδυνατώντας να "κοντράρει" τα τραίνα υψηλών ταχυτήτων και τις αεροπορικές εταιρίες μειωμένου κόστους.
ΣΗΜΕΡΑ
Η εταιρία του James Sherwood εξακολουθεί να υφίσταται με την νέα επωνυμία "Venice Simplon-Orient-Express" που παρέχει τις υπηρεσίες της σε πολλά σημεία του κόσμου με τη φιλοσοφία των άνετων και πολυτελών σιδηροδρομικών ταξιδιών. Επίσης η εταιρία έχει στη κατοχή της πολλά luxury ξενοδοχεία της αλυσίδας "Orient Express Hotels"
Κάθε χρόνο από Μάρτιο, μέχρι Νοέμβριο, οργανώνονται και πραγματοποιούνται πολυτελή σιδηροδρομικά ταξίδια
Χρησιμοποιώντας αυθεντικά βαγόνια από τη δεκαετία του '20 και του '30 -που έχουν περιέλθει στη κατοχή της- εκτελεί δρομολόγια στα οποία περιλαμβάνονται οι πόλεις όπως το Λονδίνο, το Παρίσι, η Πράγα, η Βουδαπέστη, η Βενετία, η Ρώμη και το Βουκουρέστι.
Φυσικά το αρχικό δρομολόγιο Παρίσι-Κωνσταντινούπολη, παραμένει η πρώτη επιλογή μεταξύ των ταξιδιωτών που επιθυμούν να ζήσουν την "αυθεντική" εμπειρία του Orient Express -εξ’ ου και η ακριβότερη!!! Αυτό που κάνει μοναδική την εμπειρία του ταξιδιού με το σημερινό Orient Express είναι η ασύγκριτη πολυτέλεια, σε συνδυασμό με την αύρα της καλύτερης εποχής του, της δεκαετίας του 1920. Τα πάντα στο εσωτερικό και το εξωτερικό του, από τις στολές του προσωπικού μέχρι τα σερβίτσια του εστιατορίου και την υπερπολυτελή επίπλωση των βαγονιών αντανακλούν την ατμόσφαιρα της εποχής, αφού ολόκληρο το τραίνο έχει ανακαινιστεί χωρίς την παραμικρή παρέμβαση στη διαμόρφωση και το στυλ του.
Φυσικά το αρχικό δρομολόγιο Παρίσι-Κωνσταντινούπολη, παραμένει η πρώτη επιλογή μεταξύ των ταξιδιωτών που επιθυμούν να ζήσουν την "αυθεντική" εμπειρία του Orient Express -εξ’ ου και η ακριβότερη!!! Αυτό που κάνει μοναδική την εμπειρία του ταξιδιού με το σημερινό Orient Express είναι η ασύγκριτη πολυτέλεια, σε συνδυασμό με την αύρα της καλύτερης εποχής του, της δεκαετίας του 1920. Τα πάντα στο εσωτερικό και το εξωτερικό του, από τις στολές του προσωπικού μέχρι τα σερβίτσια του εστιατορίου και την υπερπολυτελή επίπλωση των βαγονιών αντανακλούν την ατμόσφαιρα της εποχής, αφού ολόκληρο το τραίνο έχει ανακαινιστεί χωρίς την παραμικρή παρέμβαση στη διαμόρφωση και το στυλ του.
Η επιχείρηση σε συνεργασία με την British Pullman πραγματοποιεί ταξίδια με αφετηρία το Λονδίνο και με διαδρομή ανάμεσα στη Γαλλική επαρχία, τις ελβετικές Άλπεις, τη Βενετία και τελικό προορισμό την Ρώμη. Το ταξίδι διαρκεί 4 ημέρες (3 νύχτες) κοστίζει περίπου 2.660 ευρώ. Η εταιρεία επίσης προσφέρει αμαξοστοιχίες και διαδρομές με την ίδια φιλοσοφία στη Σιγκαπούρη, τη Μαλαισία, την Ταϊλάνδη και το Λάος, που τις ονομάζει "Oriental Express". Τέλος στη Βόρεια Αμερική (ΗΠΑ & Καναδά) από το 2009, η American Orient Express -θυγατρική της "Venice Simplon-Orient Express"- παρέχει υπηρεσίες charter.
ΜΕΡΙΚΕΣ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΓΙΑ ORIENT EXPRESS
1. Το βαγόνι-restaurant Νο 2419 D του μυθικού Orient-Express, χρησιμοποιήθηκε το 1918 για να υπογραφεί η παράδοση (άνευ όρων) των Γερμανών μετά την ήττα τους στο Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στις 22 Ιουνίου του 1940, μετά την κατάληψη της Γαλλίας από τους ναζί, ο Χίτλερ για να ταπεινώσει τους Γάλλους, απαιτεί να μεταφερθεί το βαγόνι-restaurant Νο 2419-D στο ίδιο σημείο στο δάσος της Compiègne -αυτή την φορά με τους Γάλλους στη θέση του ηττημένου- και τους ανάγκασε να υπογράψουν την παράδοση τους στο ίδιο βαγόνι. Το ιστορικό βαγόνι στη συνέχεια μεταφέρθηκε στο Βερολίνο και το 1945 καταστράφηκε από τα Ες-Ες, για να μην ξαναπέσει στα χέρια των συμμάχων.
2. Το πολυτελές βαγόνι-τραπεζαρία, όπου γυρίστηκαν σκηνές για την ταινία "Έγκλημα στο Όριεντ Εξπρές" καθώς και για άλλες 1.800 ταινίες περίπου, βρίσκεται τώρα στο περίβολο του Σιδηροδρομικού Μουσείου του ΟΣΕ στο Κορδελιό Θεσσαλονίκης. Το όχημα είναι αγγλικής κατασκευής και χρονολογείται από το 1900. Αποτέλεσε κομμάτι του αυθεντικού Όριεντ Εξπρές, που από το 1883 ταξίδευε με αφετηρία το Παρίσι και έφτανε ως την Κωνσταντινούπολη. Το βαγόνι αυτό, μετά από παραχώρηση του ΟΣΕ, το ανακαίνισαν οι "Φίλοι του Σιδηρόδρομου Θεσσαλονίκης" (www.sfsth.gr)
3. Η ίδια πολυτέλεια με το Orient Expresss υπήρχε και στα βαγόνια της θυγατρικής εταιρίας "P.L.M.-Paris-Lyon-Meditteranean" (Παρίσι-Λυών-Μεσόγειος), που ιδρύθηκε για να προσελκύσει πλούσιους και να τους μεταφέρει στις παραλίες της Κυανής Ακτής της Μεσόγειου και καταφέρει να αποφέρει στην εταιρία κέρδη πολλών δισεκατομμυρίων.
Ζωντανή απόδειξη του μεγαλείου της P.L.M. αποτελεί το restaurant του σιδηροδρομικού σταθμού Gare de Lyon, στο Παρίσι που διαμορφώθηκε το 1990 με τέτοιο τρόπο, ώστε να θυμίζει κάτι από την χλιδή του.
Ζωντανή απόδειξη του μεγαλείου της P.L.M. αποτελεί το restaurant του σιδηροδρομικού σταθμού Gare de Lyon, στο Παρίσι που διαμορφώθηκε το 1990 με τέτοιο τρόπο, ώστε να θυμίζει κάτι από την χλιδή του.
4. Το βαγόνι Νο 11 του P.L.M. με το οποίο ταξίδεψε ο βασιλιάς George VI της Αγγλίας, συνοδευόμενος από τη σύζυγο του βασίλισσα Ελισάβετ, όταν επισκέφτηκαν τη Γαλλία για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 1938, σήμερα εκτίθεται στο Cité du Train Mulhouse, που είναι το μεγαλύτερο σιδηροδρομικό μουσείο της Ευρώπης στην Μιλούζ.
Το βαγόνι Νο 12, το μικρότερο αδελφάκι του Νο 11 αυτή τη στιγμή προσφέρεται προς πώληση.
![]() |
Το βαγόνι Νο 11 του P.L.M. |
Η ΕΠΙΡΡΟΗ ΤΟΥ ORIENT EXPRESS ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ
Το ταξίδι με τα τραίνα του Orient Express αποτελεί για τους περισσότερους ένα όνειρο ζωής. Επίσης έχει εμπνεύσει πολλούς συγγραφείς και έργα τους με θέμα το περίφημο τραίνο γίνονται best-sellers.
Ο μοναδικός μύθος που εδώ και χρόνια συνοδεύει τα ρομαντικά ταξίδια των υπερπολυτελών τρένων, εναντιώθηκε στην ανελέητη φθορά του χρόνου και έχει αποτυπωθεί σε 19 συνολικά βιβλία, με πιο γνωστά να είναι:
"Stamboul Train" νουβέλα που έγραψε το 1932, ο Άγγλος μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας και κριτικός Graham Greene (1904-1991)
"Les Onze Mille Verges ou les Amours d' un Hospodar" (Οι ερωτικές περιπέτειες του πρίγκιπα Mony Vibescu) ένα πορνογραφικό μυθιστόρημα που έγραψε ο Γάλλος Guillaume Apollinaire το 1907, με αφορμή την επίσκεψη του Hospodar Vibescu Mony στη Γαλλία.
"Hospodar" δηλ. Οσποδάρος ή Οσποδάριος, ήταν διοικητικός τίτλος της Οθωμανικής διοίκησης για την Μολδαβία και την Βλαχία που δήλωνε τον διοικητή, ηγεμόνα, πρίγκηπα με σχετική αυτονομία και διατηρήθηκε από τον 15ο ως τις αρχές του 19ου αιώνα.
Φυσικά το διασημότερο έργο, που διαδραματίζεται με σκηνικό τα βαγόνια της θρυλικής αμαξοστοιχίας, είναι το μυθιστόρημα της Agatha Christie που έγραψε το 1934 "Murder on the Orient Express", με πρωταγωνιστή τον ντετέκτιβ Hercule Poirot και γίνεται η μεγαλύτερη επιτυχία της συγγραφέως.
"Stamboul Train" νουβέλα που έγραψε το 1932, ο Άγγλος μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας και κριτικός Graham Greene (1904-1991)

"Hospodar" δηλ. Οσποδάρος ή Οσποδάριος, ήταν διοικητικός τίτλος της Οθωμανικής διοίκησης για την Μολδαβία και την Βλαχία που δήλωνε τον διοικητή, ηγεμόνα, πρίγκηπα με σχετική αυτονομία και διατηρήθηκε από τον 15ο ως τις αρχές του 19ου αιώνα.
Φυσικά το διασημότερο έργο, που διαδραματίζεται με σκηνικό τα βαγόνια της θρυλικής αμαξοστοιχίας, είναι το μυθιστόρημα της Agatha Christie που έγραψε το 1934 "Murder on the Orient Express", με πρωταγωνιστή τον ντετέκτιβ Hercule Poirot και γίνεται η μεγαλύτερη επιτυχία της συγγραφέως.

Μια ακόμα ταινία που "πρωταγωνιστούσε το Orient Express και διαδραματίζονταν πολλές σκηνές στα βαγόνια του ήταν "Από τη Ρωσία με αγάπη" (From Russia with Love) του 1963, με τον original James Bond τον Sean Connery
Τέλος ο Ernest Hemingway και ο André Malraux, γράφουν τις καλύτερες σελίδες τους, στα ξενοδοχεία που είχαν συσταθεί από την εταιρία "Compagnie Internationale des Wagons-Lits" (CIWL) σ' ολόκληρο τον κόσμο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου