Σάββατο 13 Φεβρουαρίου 2016

ZOOLOGICOS HUMANOS



Στα τέλη 19ου αιώνα και αρχές 20ου υπήρξε μια "πολιτισμική στάση φυλετικής υπεροχής" από Ευρωπαίους (Άγγλοι, Ισπανοί, Πορτογάλοι, Γάλλοι, Βέλγοι & Ολλανδοί) αποικιοκράτες να "αρπάζουν" ντόπιους από τις κτήσεις τους, να τους φέρνουν στην Ευρώπη και να τους εκθέτουν στο κοινό των μητροπόλεων, σε ανθρώπινους ζωολογικούς κήπους (Zológicos Humanos) σαν ένα δείγμα λαών από τις αποικίες τους. Στα πλαίσια αυτής "πολιτισμικής διαστροφής" Αφρικανοί Πυγμαίοι, Βορειοαμερικάνοι Ινδιάνοι, Τουαρέγκ, Θιβετιανοί νάνοι και κάθε ανθρώπινη φυσιογνωμία που παρουσίαζε (για αυτούς) "ενδιαφέρον", γίνονται θέαμα για τους "ανώτερους" Ευρωπαίους. Παρόμοια περιστατικά "έκθεσης ανθρώπων", έχουν καταγράφει σποραδικά, μέχρι τις αρχές του Δευτέρου Παγκόσμιου Πόλεμου.


ZOOLOGICOS HUMANOS 
ΠΑΡΙΣΙ 1889: Από τις 6 Μαΐου έως 31 Οκτωβρίου διοργανώνεται στο Παρίσι η Διεθνής Έκθεση ("Exposition Universelle"), προκειμένου να εορταστεί η εκατονταετηρίδα της Γαλλικής Επανάστασης (Κατάληψη της Βαστίλης 1789) και εγκαινιάζεται ο Πύργος του Άιφελ, που αποτελούσε την είσοδο της έκθεσης.
Στα πλαίσια των γιορτασμών της ισότητας, της αδελφοσύνης και της ελευθερίας, ο επιχειρηματίας Maurice Maître μεταβαίνει στη της Γης του Πυρός και με την άδεια της κυβέρνησης της Χιλής, απαγάγει από τον Κόλπο San Felipe, μια εντεκαμελή οικογένεια αυτοχθόνων Ινδιάνων της φυλής των "Selk 'nam", για να τους φέρει στη Γαλλία. Κατά την διάρκεια της μεταφοράς τους με πλοίο, δυο μέλη της οικογένειας πεθαίνουν.
Στην έκθεση του Παρισιού παρουσιάζονται σαν κανίβαλοι, πίσω από κάγκελα κλουβιού, με την ένδειξη "ΜΗ ΤΑΪΖΕΤΕ ΤΑ ΖΩΑ".
Προκειμένου όμως να δώσουν έμφαση στην "αγριότητα" τους, έριχναν μέσα στο κλουβί βρώμικο κρέας αλόγου. Οι ιθαγενείς φωτογραφήθηκαν, μετρήθηκαν, ζυγίστηκαν και τους παρουσίαζαν 6 - 8 φορές κάθε μέρα στο κοινό, που τους επισκεπτόταν. Οι απάνθρωπες συνθήκες έκθεσης ξεσήκωσαν κάποιους "ευαίσθητους" Γάλλους και απαίτησαν την απελευθέρωση των "Selk 'nam" και την επιστροφή της οικογένειας στην Tierra del Fuego.
Ο Maurice Maître που είχε προγραμματίσει να τους "εκθέσει" και στην Αγγλία, μετά από αυτές τις αντιδράσεις ακύρωσε τις εμφανίσεις στο Λονδίνο και τους μετέφερε στις Βρυξέλλες σ' ένα χώρο που υπήρχαν και άλλα "αξιοθέατα", όπως νάνοι ηθοποιοί και δυο παιδιά με μικροκεφαλία από το Ελ Σαλβαδόρ, που τα ονόμαζαν "Παιδιά των Αζτέκων".
Από όλες αυτές τις κακουχίες άλλοι δυο "Selk 'nam" πεθάναν. Η βελγική αστυνομία όμως απαγόρεψε τις εμφανίσεις του επταμελούς πλέον "θιάσου" του Maurice Maître και με τον κίνδυνο σύλληψης του, επέστρεψε στην Αγγλία και απο εκεί απέπλευσαν πίσω, στη Γη του Πυρός.
Τελικά μόνον έξι "Selk 'nam" κατάφεραν να επιστρέψουν στη Παταγονία, καθώς άλλο ένα μέλος δεν άντεξε.
Μεταξύ του 1878 και του 1900 τρεις ακόμα ομάδες ιθαγενών, που άνηκαν στους αυτόχθονες Ινδιάνους της Παταγονίας των φυλών "Tehuelche", "Selk 'nam" και "Kawésqar", απεστάλησαν στην Ευρώπη και έγιναν επισκέψιμο είδος σε "ζωολογικούς κήπους ανθρώπων" του Λονδίνου, του Παρισιού, της Βιέννης, της Στοκχόλμης κα.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ "SELK NAM"
Οι Selk 'nam είναι ένα εξαφανισμένο ανθρώπινο είδος, που κατοικούσε κυρίως στο Μεγάλο Νησί της Γης του Πυρός (Isla Grande, Tierra del Fuego) στην άκρη της Νότιας Αμερικής, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Παταγονίας, που ανήκει στις χώρες της Αργεντινής και της Χιλής.
Σ' αυτό το απομονωμένο, αφιλόξενο και παγωμένο τοπίο αναπτύχθηκαν, με τη μορφή νομαδικής ζωής και ήταν οργανωμένες σε μικρές οικογενειακές ομάδες.
Ήταν κυνηγοί και τροφοσυλλέκτες, που εξαρτιόντουσαν κυρίως από το κυνήγι του Guanaco, ένα είδος άγριου λάμα, με κοντό κοκκινωπό τρίχωμα, στο μέγεθος ελαφιού και όπλο του τη μεγάλη ταχύτητα.
Η ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΩΝ "SELK NAM"
Όταν οι Ισπανοί κονκισταδόρες (conquistadores = κατακτητές) έφτασαν στα εδάφη των Ινδιάνων της Γης του Πυρός, εντυπωσιάστηκαν, πρώτα από όλα, από το μεγάλο ύψος των ιθαγενών (ο Μ.Ο. ανερχόταν στο 1,81 cm) και γιατί φορούσαν ελάχιστα ρούχα, πάρα τις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες που επικρατούσαν στη περιοχή.
Αφού κατέλαβαν τις εύφορες εκτάσεις (φυσικά χωρίς να ζητήσουν την άδεια των φυλών που ζούσαν εκεί) μετέφεραν μεγάλα κοπάδια προβάτων για να βοσκήσουν.
Οι Selk 'nam (και οι άλλες φυλές) καθοδηγούμενοι από το κυνηγετικό τους ένστικτο, είδαν τα κοπάδια σαν ευκαιρία θήρευσης και άρχισαν τις επιδρομές, για να εξασφαλίσουν τη τροφή τους.
Οι conquistadores για να σταματήσουν τις επιδρομές επικήρυξαν τους ιθαγενείς και έδιναν μια λίρα σε όποιον έφερνε ένα κομμένο αυτί Selk 'nam. Παρατήρησαν όμως ότι κυκλοφορούσαν πολλοί ιθαγενείς με κομμένα αυτιά και τότε άλλαξαν τον όρο της επικήρυξης και την μία λίρα την έπαιρνε αυτός που έφερνε ένα κεφάλι Selk 'nam.
Μετά από αυτή τη μαζική δίωξη ο πληθυσμός των Selk 'nam παρουσίασε ραγδαία μείωση και από τα 3.000 περίπου άτομα που υπήρχαν το 1896, έφτασαν να αριθμούν μόνο 279 άτομα το 1918, όπως κατέγραψε ο Αυστριακός εθνολόγος Martín Gusinde. Ο Σιλεσιανός ιεραπόστολος Lorenzo Massa που βρισκόταν στη Γη του Πυρός, υπολόγισε ότι το 1945 είχαν πλέον απομείνει μόνο 25 άτομα.
Τον Μάιο του 1974 πέθανε η Ángela Loij, η τελευταία της φυλής των Selk 'nam, που ζούσε στη Μεγ. Βρετανία και την παρακολουθούσε ο ανθρωπολόγος W. Chapman. Η εξαφάνιση των Selk 'nam των αυτοχθόνων πληθυσμών της Γης του Πυρός, έχει χαρακτηριστεί σαν γενοκτονία.















Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου