Πέμπτη 27 Αυγούστου 2015

"ΚΑΜΜΕΝΑ ΒΟΥΡΛΑ"



Από το άλμπουμ "Καμμένα Βούρλα" με κόμικς του Θανάση Πετρόπουλου που πρωταγωνιστούν δυο υπέργηροι φίλοι, ο ψηλός-πραγματιστής ο Αρίστος και ο κοντός Διαμαντής που πάσχει απο παλιμπαιδισμό.

Χαρακτηριστικός ένας διάλογος τους:
ΔΙΑΜ: "Δεν ξέρω τι έφαγες εσύ, μπορεί να τρως γρήγορα. Εγώ έχω όλη τη ζωή μπροστά μου!"
ΑΡΙΣ: "Για να έχεις εσύ όλη τη ζωή μπροστά σου, πρέπει να κάνεις μεταβολή!"


Τετάρτη 26 Αυγούστου 2015

ΚΟΡΝΗΛΙΟΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗΣ: Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ



Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ
Μια συνέντευξη με τον Κορνήλιο Καστοριάδη

Η συνέντευξη αυτή δόθηκε το 1993 στο γαλλικό περιοδικό "Πράσινος Πλανήτης". Μεταφράστηκε από τα αγγλικά από το "Terminal 119: για την κοινωνική και ατομική αυτονομία" στα τέλη Μαρτίου του 2006 (www.terminal119.gr).

Η πρώτη εμφάνιση της συνέντευξης στα ελληνικά, με τίτλο "Η παγκόσμια ανισορροπία και η επαναστατική δύναμη της οικολογίας", έγινε το 1993 από τον Κ. Σπαντιδάκη για το περιοδικό "Κοινωνία και Φύση" (Σεπτέμβριος-Δεκέμβριος)

ΚΟΡΝΗΛΙΟΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗΣ: Η ΑΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΑΣΗΜΑΝΤΟΤΗΤΑΣ



Τον 5ο με 4ο αιώνα π.χ εμφανίζεται στην αρχαία Ελλάδα για πρώτη φορά ένα είδος κοινωνίας το οποίο θεσπίζει  τους νόμους της και νομιμοποιεί τη λειτουργία της γενικά, αποκλειστικά μέσα από αποφάσεις που έπαιρναν τα ίδια τα μέλη της (υπό όρους) κοινωνίας. 
Άρα οι νόμοι δεν είναι θεόσταλτοι, ούτε οφείλονται σε μια μακραίωνη παράδοση. 
Αυτό έχει σαν άμεση συνέπεια ότι μπορούν οι νόμοι να αμφισβητηθούν, μπορούμε να συζητήσουμε για αυτούς και να διαφωνήσουμε γι’ αυτούς. 
Αλλά όχι μόνο.
Διότι όπως συνηθίζουμε να συζητάμε για το τι θα κάνουμε για το ένα ή το άλλο θέμα, αρχίζουμε να ρωτάμε και να ψάχνουμε για απαντήσεις αντίστοιχα για το καλό ή το κακό, τη φύση του κόσμου κ.λπ. 
Σε κοινωνίες όπου οι "σημασίες είναι κλειστές", ο νόμος των Προγόνων έχει την απάντηση για όλα, η Τορά* έχει απάντηση για όλα, το Κοράνι και η Βίβλος επίσης. 
Σε κοινωνίες όπου μπορούμε να μιλάμε και να στοχαζόμαστε χωρίς περιορισμούς, οι σημασίες "ανοίγουν" και υπόκεινται σε διαρκής κρίση και διερεύνηση. 
Μιλάμε πια για τις απαρχές της Δημοκρατίας και της Φιλοσοφίας.
Την επόμενη φορά που θα εμφανιστούν τέτοιου είδους κοινωνίες ξανά, θα είναι τον 11ο και 12ο αιώνα στις αστικές δημοκρατίες των πόλεων στην Ιταλία. 

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ: ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΚΡΕΑΤΟΜΗΧΑΝΗ


Του Νίκου Γεωργόπουλου

Μεταξύ των νόμων της "ελεύθερης αγοράς", υπάρχει ένας που λέει ότι, αν υπάρχει ζήτηση για ένα προϊόν, τότε οι επιχειρήσεις που το παράγουν θα αυξήσουν την παραγωγή τους για να αυξήσουν τα κέρδη τους από τις πωλήσεις. Αυτό ακριβώς συμβαίνει και με το επαγγελματικό ποδόσφαιρο.

Τα τελευταία χρόνια, οι επιχειρηματίες- ιδιοκτήτες των ποδοσφαιρικών "Ανώνυμων Εταιρειών", για να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους, έχουν ζητήσει από τις διεθνείς ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες (και έχουν πετύχει) τη διεύρυνση της ετήσιας ποδοσφαιρικής σεζόν. 
Η εξίσωση είναι απλή: Περισσότερα παιχνίδια - περισσότερα έσοδα - περισσότερα κέρδη!

Τρίτη 18 Αυγούστου 2015

ΠΕΡΙ ΥΠΟΚΡΙΣΙΑΣ



Διάλεξα αυτό το απόσπασμα από τη θρυλική και βραβευμένη ταινία "Zorba the Greek" του Μιχάλη Κακογιάννη του 1964, που βασίζεται στο πρώτο μυθιστόρημα του Καζαντζάκη (ίσως και το καλύτερο του) με τίτλο "Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά" και δημοσιεύτηκε το 1946 (η συγγραφή του ξεκίνησε το 1941), γιατί ο Κακογιάννης, μεταφέρει αριστουργηματικά, τα δρώμενα που περιγράφει με απόλυτο τρόπο ο συγγραφέας, θέλοντας να αναδείξει την υποκρισία που επικρατούσε στις "κλειστές" τότε κοινωνίες, η οποία δυστυχώς σήμερα έχει γιγαντωθεί και επεκταθεί σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας.
Εδώ λοιπόν συμμετέχουν και τα τρία κεντρικά πρόσωπα του έργου, ο Ζορμπάς (Anthony Quinn), ο Αγγλοέλληνας συγγραφέας (Alan Bates) και η Μαντάμ Ορτάνς (Lila Kedrova).

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΟΣ
Ο Ζορμπάς επιστρέφει - γεμάτος ενοχές - στο χωριό μετά από τη κραιπάλη που έζησε στη πόλη (δράστις η Λόλα) και η Μαντάμ Ορτάνς τον ικετεύει να την παντρευτεί, όπως της είχε υποσχεθεί, γιατί την κοροϊδεύει όλο το χωριό.
Ο "ατίθασος" Ζορμπάς πείθεται και με κουμπάρο τον "καλαμαρά" Βασίλη, έρχεται εις γάμου κοινωνία με την απόμαχη ντιζέζ.
Μετά από λίγο όμως η μαντάμ Ορτάνς αρρωσταίνει, το νέο διαδίδεται στο χωριό και όλοι οι κάτοικοι τρέχουν στο "ξενοδοχείο" της να πάρουν τα υπάρχοντα της, για να μην τα πάρει το κράτος, όπως λένε.
Μαυροντυμένες γριές με το ζόρι μπαίνουν στο δωμάτιο που η μαντάμ ζει τις τελευταίες της στιγμές, δήθεν για να την παρηγορήσουν, αν και το μοναδικό μέλημα τους είναι ποιο κομμάτι θα "βουτήξουν" σε λίγο από το σπίτι.
Η Μαντάμ Ορτάνς ξεψυχάει στην αγκαλιά του Ζορμπά και ακολουθεί ένα γενικευμένο "πλιάτσικο" και ένα μεγάλο πανηγύρι!!!

ZORBA THE GREEK
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μιχάλης Κακογιάννης
ΣΕΝΑΡΙΟ: Μιχάλης Κακογιάννης, (βασισμένο στο βιβλίο "Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά" του Νίκου Καζαντζάκη)
ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Anthony Quinn, Μιχάλης Κακογιάννης & Φίνος Φίλμ
ΜΟΥΣΙΚΗ: Μίκης Θεοδωράκης
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Walter Lassaly (Oscar)
ΣΚΗΝΙΚΑ: Βασίλης Φωτόπουλος (Oscar)
ΔΙΑΝΟΜΗ: 20th Century-Fox
ΕΤΟΣ: 1964
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 142'
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ
Anthony Quinn: Αλέξης Ζορμπάς 
Alan Bates: Βασίλης 
Lila Kedrova: Madame Hortense (Oscar)
Επίσης συμπρωταγωνιστούν οι:
Ειρήνη Παππά: Χήρα
Ελένη Ανουσάκη: Λόλα η "πεταλουδίτσα" 
Γιώργος Φούντας: Μαυραντώνης και ο
Σωτήρης Μουστάκας: Μίμιθος - Ο "κουζουλός" του χωριού

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΒΑΣΙΚΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Και οι τρεις πρωταγωνιστές του βιβλίου (φυσικά και της ταινίας) ήταν υπαρκτά πρόσωπα, για τους οποίους ο Καζαντζάκης -αν και τους μυθοποίησε για τις ανάγκες της νουβέλας του, τους μετονόμασε και τους έβαλε να δρουν στη Κρήτη- κράτησε τα βασικά χαρακτηριστικά των χαρακτήρων τους.

ΑΛΕΞΗΣ ΖΟΡΜΠΑΣ (ANTHONY QUINN)
Ο κεντρικός ήρωας, ο Ζορμπάς, ήταν πραγματικό πρόσωπο. Το αληθινό του όνομα ήταν Γιώργης Ζορμπάς και ήταν ένας Μακεδόνας μιναδόρος (μεταλλωρύχος) που ο Καζαντζάκης είχε συνεργαστεί μαζί του, σε μια επιχείρηση μεταλλείων στη Μάνη, ο οποίος ποτέ του δεν είχε επισκεφτεί τη Κρήτη. Ο Καζαντζάκης στο βιβλίο του τον παρουσιάζει σαν ένα γέρο, ορθόκορμο, κοκαλιάρη, γεμάτο ζωική ορμή, κινούμενο από το ένστικτο και το συναίσθημά του, απόλυτα ελεύθερο και έτοιμο για κάθε παράτολμη πράξη, χαρακτηριστικά αντίθετα προς το δικό του χαρακτήρα, που θα επιθυμούσε όμως να τα είχε. Για τον Ζορμπά ο Καζαντζάκης είχε πει: "Πολλές φορές πεθύμησα να γράψω τον βίο και την πολιτεία του Ζορμπά, ενός γέρου εργάτη που πολύ αγάπησα, που μου έμαθε να αγαπώ τη ζωή και να μη φοβούμαι το θάνατο". Η ταραγμένη ζωή του Γιώργη Ζορμπά, θα σταματήσει το 1941 στα Σκόπια (όπου είχε εγκατασταθεί ασχολούμενος πάλι με την εξορυκτική του δραστηριότητα), αφού δεν μπόρεσε να αντέξει τη κατάσχεση των ορυχείων του από τους Γερμανούς κατακτητές. Ο τάφος του βρίσκεται στο νεκροταφείο Μπούτελ των Σκοπίων.

Ο ΑΓΓΛΟΕΛΛΗΝΑΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ (ALAN BATES)
Την θέση του Καζαντζάκη στο έργο παίρνει ένας Αγγλοέλληνας συγγραφέας, που επιστρέφει στο γενέθλιο νησί του για να εκμεταλλευτεί ένα πατρικό λιγνιτωρυχείο. Ο διανοούμενος (που είναι και ο αφηγητής του έργου) συναντάει τον Ζορμπά στο Πειραιά, πριν επιβιβαστούν στο καράβι για τη Κρήτη και εντυπωσιασμένος από το πάθος και τον αντισυμβατικό χαρακτήρα του, τον προσλαμβάνει σαν επιστάτη στις μελλοντικές "επιχειρήσεις" τους. Και οι δυό τους δεν ξέρουν και πολλά πράγματα από τέτοιες δουλειές, αλλά ούτε που τους ενδιαφέρει αν αποτύχουν. Ο συγγραφέας, άνθρωπος των βιβλίων και του στοχασμού, διανοούμενος και "καλαμαράς", αναζητάει σε αυτή τη περιπέτεια μια εμπειρία χρήσιμη για τη σκέψη του.

MADAME HORTENSE (LILA KEDROVA)
Όταν οι δύο "επιχειρηματίες" φθάνουν στο χωριό που βρίσκεται το λιγνιτωρυχείο του συγγραφέα, θα εγκατασταθούν στο ξενοδοχείο μιας ξεπεσμένης σαντέζας, η οποία δεν αργεί να γίνει ερωμένη του Ζορμπά. Ο Καζαντζάκης περιγράφοντας την ηρωίδα του, στο πίσω μέρος του μυαλού του είχε την Adeline Guitar, γνωστότερη ως Madame Hortense, μία Γαλλίδα ιερόδουλη/χορεύτρια KAN-KAN/τραγουδίστρια, η οποία έγινε γνωστή στην Ελλάδα στις αρχές του 20ου αιώνα, όταν εγκαταστάθηκε στην Κρήτη. Τις τελευταίες δεκαετίες της ζωής της έζησε στην Ιεράπετρα και έχει δοθεί το όνομά της σε ένα δρόμο της πόλης.

ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ 

● Αρχικά για το ρόλο της Madame Hortense προτάθηκε η Simone Signoret, αλλά αρνήθηκε όταν της είπαν ότι έπρεπε να μακιγιαριστεί τόσο πολύ, ώστε να δείχνει ηλικιωμένη. Τελικά η αντικαταστάτρια της η Lila Kedrova με την ερμηνεία της κέρδισε το Oscar Β γυναικείου ρόλου
● Το 1965 η ταινία προτάθηκε συνολικά για 7 Όσκαρ: 
1. Καλύτερης ταινίας
2. Σκηνοθεσίας (Μιχάλης Κακογιάννης)
3. Α' ανδρικού ρόλου (Anthony Quinn)
4. Β' γυναικείου ρόλου (Lila Kedrova)
5. Διασκευασμένου σεναρίου (Μιχάλης Κακογιάννης)
6. Ασπρόμαυρης φωτογραφίας (Walter Lassaly) και 
7. Καλλιτεχνικής διεύθυνσης & σκηνικών (Βασίλης Φωτόπουλος)
Και κέρδισε τρία: 
1. Β' γυναικείου ρόλου (Lila Kedrova)
2. Ασπρόμαυρης φωτογραφίας (Walter Lassaly) και 
3. Καλλιτεχνικής διεύθυνσης - σκηνικών (Βασίλης Φωτόπουλος)
● Φυσικά είναι σε όλους γνωστό ότι τη μουσική σήμα κατατεθέν της ταινίας την έγραψε ο Μίκης Θεοδωράκης
● Ο Μιχάλης Κακογιάννης είπε ότι: "Η αποκάλυψη της ταινίας ήταν οι Κρητικοί κομπάρσοι", ενώ την ταινία την χαρακτήρισε σαν μια "αναρχική κωμωδία"
● Οι περισσότερες σκηνές της ταινίας γυρίστηκαν στα Χανιά, στον Αποκόρωνα και στο Ακρωτήρι. Η δε χαρακτηριστική σκηνή του χορού του Ζορμπά, γυρίστηκε στο χωριό Σταυρός, ένα παραθαλάσσιο χωριό που βρίσκεται 17km βορειοανατολικά των Χανίων στο Ακρωτήρι
● Την χορογραφία της σκηνής που μαθαίνει να χορό ο Anthony Quinn στον Alan Bates, την έκανε ο Γιώργος Προβιάς, ο οποίος σε αντίθεση με τον χορό του που έγινε παγκόσμια γνωστός σαν "Greek Syrtaki", αυτός έμεινε στην αφάνεια και δεν αναφέρεται ούτε καν στους συντελεστές της ταινίας
● Ο Σωτήρης Μουστάκας που έπαιξε το ρόλο του "κουζουλού" του χωριού, ήταν η πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση
● Ο Κώστας Βάρναλης για τον ήρωα του μυθιστορήματος είπε ότι: "Ο Ζορμπάς είναι το alter ego του Καζαντζάκη"
● Δισέγγονος του Γιώργη Ζορμπά, ήταν ο τραγουδιστής Παύλος Σιδηρόπουλος
●Ο Καζαντζάκης δημιουργώντας τους δυο αυτούς αντίθετους χαρακτήρες, συνθέτει ολόκληρο το φάσμα της ζωής δηλ. τη σκέψη & τη δράση
● Ο διανοούμενος-συγγραφέας-Καζαντζάκης, αναφέρεται το βιβλίο σαν Βασίλης, αν και στη διάρκεια της ταινίας δεν ακούγεται το όνομα του, πράγμα που δείχνει ότι ο Ζορμπάς δεν δίνει μεγάλη σημασία σε αυτό.

Δευτέρα 10 Αυγούστου 2015

HAROLD LLOYD: SAFETY LAST!



ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ: 1 Απριλίου 1923
ΕΙΔΟΣ: Comedy, Romance, Thriller
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 73'
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Fred C. Newmeyer & Sam Taylor
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ:
Harold Lloyd: "The Boy" (Harold Lloyd)
Mildred Davis: "The Girl" (Mildred)
Bill Strother: "The Pal" ("Limpy" Bill)
Noah Young: "The Law"
Westcott Clarke: Mr. Stubbs
Earl Mohan: "The Drunk"


ΑΙΣΩΠΟΥ ΜΥΘΟΙ: Ο δειλός κυνηγός και ο ξυλοκόπος




Δειλός κυνηγός καί δρυτόμος
Λέοντός τις κυνηγὸς ἴχνη ἐπεζήτει· δρυτόμον δὲ ἐρωτήσας εἰ εἶδεν ἴχνη λέοντος καὶ ποῦ κοιτάζει, ἐφη· "Καὶ αὐτὸν τὸν λέοντά σοι ἤδη δείξω". 
Ὁ δὲ ὠχριάσας ἐκ τοῦ φόβου καὶ τοὺς ὀδόντας συγκρούων εἶπεν· " Ἴχνη μόνα ζητῶ, οὐχὶ αὐτὸν τὸν λέοντα". 
Ὅτι τοὺς θρασεῖς καὶ δειλοὺς ὁ μῦθος ἐλέγχει, τοὺς τολμηροὺς ἐν τοῖς λόγοις καὶ οὐκ ἐν τοῖς ἔργοις.


Ο δειλός κυνηγός και ο ξυλοκόπος
Ένας κυνηγός έψαχνε για ίχνη λιονταριού, ρωτάει ένα ξυλοκόπο αν είδε κάπου τα χνάρια του λιονταριού και που πρέπει να κοιτάξει.
Ο ξυλοκόπος του λέει: "Όχι μόνο τα χνάρια του, αλλά και το λιοντάρι το ίδιο, μπορώ να σου δείξω".
Τότε ο "κυνηγός" χλόμιασε, άρχισαν να χτυπούν τα δόντια του απο το φόβο του και είπε: "Εγώ δεν ζητάω το λιοντάρι, μόνο τα χνάρια του ψάχνω".

Αποδεικνύεται ότι αυτοί που είναι "τολμηροί" στα λόγια, είναι δειλοί στην πράξη.



Το σκίτσο είναι έργο του Arthur Rackham (1912) εμπνευσμένο από τον μύθο του Αισώπου 



Κυριακή 9 Αυγούστου 2015